Schaarste en hoge prijzen maken het niet alleen moeilijk voor starters op de woningmarkt. Ook doorstromers zitten vaak vast. Vermogende familieleden of kennissen kunnen financieel te hulp schieten. Regel je dat via een familiebank, dan winnen beide partijen daarbij. Klinkt interessant?

Vaak voordeliger dan schenken
Via een zogenaamde familiebank lenen ouders—of anderen—geld aan hun kind of kinderen voor de aanschaf van een huis, of de verbetering ervan. Deze constructie is vooral zinvol voor mensen met spaargeld in box 3, maar is ook geschikt voor wie overwaarde heeft op de eigen woning. De rente die kinderen aan hun ouders betalen is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, net als rente op een normale hypotheek. De ouders ontvangen op hun beurt een hoger rendement dan ze momenteel op hun spaarrekening krijgen. Er gelden wel fiscale spelregels.

Een lening door een familiebank ook mogelijk via de overwaarde op de eigen woning

Voorwaarden familiebanklening
Als voorwaarde voor de renteaftrek dien je vast te leggen dat de lening daadwerkelijk binnen 30 jaar wordt afgelost. Dat kan via een annuïtaire en lineaire hypotheekvorm. Het rentetarief moet bovendien ‘zakelijk’ zijn (marktconform). De Belastingdienst accepteert daarbij in de praktijk een hoger tarief dan een reguliere bank rekent, indien er sprake is van een groter risico. Bijvoorbeeld wanneer ouders afzien van een hypotheekrecht. Een opslag van 25% op de gangbare marktrente is reëel, maar stem dat af met de inspecteur. Bij een te hoog percentage vervalt een deel van de aftrek. Indien acceptabel, is de rente geheel aftrekbaar.

Hypotheekrecht

Bij een hypotheek fungeert de woning als onderpand voor de geldverstrekker. De eigenaar van de woning is daarbij de hypotheekgever, de financiële instelling de hypotheeknemer. Deze laatste verkrijgt daarbij het recht van hypotheek: het eerste recht van verkoop, wanneer de eigenaar zijn betalingsverplichtingen niet nakomt.

Fiscaal aantrekkelijk
Als familieleden kun je wederzijds gunstige, zakelijke afspraken maken. Leg die goed vast, je voorkomt daarmee dat anderen zich benadeeld voelen. Onderling biedt een aflosschema duidelijkheid. Een deel van de hypotheekbetalingen via de familiebank kunnen ouders belastingvrij terug schenken, binnen de jaarlijkse vrijstelling. In 2021 bedraagt die €7.604, inclusief de eenmalige coronabonus van €1.000. Zo kan het netto verschil voor de iets hogere rente worden gecompenseerd, maar eventueel ook alle rente en/of een deel van de aflossing terugvloeien naar ‘het kind’.

Afstemmen met andere geldverstrekker
Meestal financieren ouders, andere familieleden of kennissen niet de complete som die nodig is voor de aankoop. Zij helpen juist het verschil te overbruggen met wat een kind commercieel kan of wil lenen. Zo’n formele geldverstrekker moet dan wel akkoord gaan met de familiebanklening en dat doen ze niet allemaal. Het is een charmant, eenvoudig principe maar het vraagt wel even maatwerk. Als onafhankelijk adviseur bieden wij daarbij uitkomst, ook als ouders daartoe eerst zelf geld willen lenen via de overwaarde op hun eigen woning. Voor lenen via de familiebank is een gang naar de notaris overigens geen vereiste.